Kobiety stanowią obecnie 20-25% pracowników polskich firm technologicznych o charakterze innowacyjnym. Znacznie mniej jest ich na stanowiskach merytorycznych i menadżerskich. I choć w ostatnich 5 latach udział ten zwiększył się o 6% (a w zarządach firm - nawet o 11%), wciąż nie wykorzystujemy olbrzymiego potencjału, jaki kobiety mogą i powinny wnosić do branży technologicznej. Przyczyny tego stanu rzeczy analizuje Raport Fundacji Edukacyjnej Perspektywy i firmy Siemens "Potencjał kobiet dla branży technologicznej" 2015.
Jest to pierwsza w Polsce publikacja tak szeroko omawiającą ścieżki edukacyjne wiodące kobiety do branży technologicznej i budowania przez nie tak sprofilowanej kariery. To ważny krok w rozpoznaniu zjawiska ciągle zbyt małego uczestnictwa kobiet w tym sektorze. Na podstawie Raportu i konsultacji z autorytetami z zakresu edukacji, nauki, biznesu, polityki publicznej i działalności społecznej Rada do spraw Rekomendacji, pod przewodnictwem prof. Małgorzaty Fuszary, zaproponowała zestaw rekomendacji w zakresie wsparcia rozwoju karier kobiecych w obszarze STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics). Wskazano działania i narzędzia niezbędne do realizacji celu, jakim jest znaczne zwiększenie zainteresowania kobiet edukacją i pracą w branży technologicznej.
Dlaczego kobiety?
Dlaczego udział kobiet w branży technologicznej - a także szerzej, w obszarze STEM - jest tak istotny? - Kobiety stanowią olbrzymi, niewykorzystany dotąd potencjał, który może nadać rozwojowi branży technologicznej impetu i nowej jakości - mówi dr Bianka Siwińska, dyrektor zarządzająca Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, kierowniczka Zespołu Badawczego, który przygotował Raport. - Ich zaangażowanie i unikalna perspektywa tworzą szansę na nowy sposób rozwiązywania problemów współczesności. Na budowanie społeczeństwa, które z zaawansowanych technologii będzie umiało korzystać mądrze i odpowiedzialnie.
Tylko zróżnicowane zespoły są w stanie tworzyć nowe rozwiązania, innowacyjne technologie i przyspieszać rozwój ekonomii, przemysłu, nauki i gospodarki. Z badań Europejskiej Agendy Cyfrowej wynika, że gdyby kobiety były reprezentowane w tym sektorze tak samo jak mężczyźni, PKB Unii Europejskiej zwiększyłby się rocznie o około 9 mld euro. W firmach, które sprzyjają kobietom na stanowiskach kierowniczych, stopa zwrotu z kapitału własnego jest o 35 proc. wyższa, a ogólna stopa zwrotu dla akcjonariuszy o 34 proc. wyższa niż w innych, porównywalnych organizacjach.
- Opierając się na własnym doświadczeniu zawodowym, mogę stanowczo potwierdzić, że z punktu widzenia efektywności działania, kultury organizacji i rezultatów biznesowych różnorodność jest bardzo istotna - mówi Dominika Bettman, prezeska ds. finansowych firmy Siemensa. - To dzięki różnym punktom widzenia, różnicom w podejściu, ocenie priorytetów i doświadczeniu uzyskujemy najlepsze i najbardziej kreatywne pomysły, wyniki działań i najsprawniejszą realizację projektów. Im więcej kobiet zwiąże swoją drogę zawodową z obszarami STEM, tym większa będzie ich rola na każdym szczeblu zarządzania. To potencjał, którego nadal jeszcze powszechnie nie doceniamy, a którego nie powinniśmy marnować.
Unikatowe badanie - trzy perspektywy
Raport powstał na podstawie bezprecedensowego, trwającego rok badania przeprowadzonego wśród dwóch tysięcy tegorocznych maturzystek z piętnastu miast, dwustu studentek z dziesięciu politechnik oraz przedstawicieli piętnastu wybranych firm technologicznych. Spojrzenie z tych trzech perspektyw pozwoliło na możliwie pełne ujęcie zjawisk związanych z wyborem inżynierskiej ścieżki edukacyjnej przez kobiety i konsekwencjami tego wyboru zarówno na płaszczyźnie osobistej, jak i systemowej.
Zbadano, dlaczego dziewczyny wybierają, bądź nie wybierają kierunki techniczne i ścisłe (z grupy STEM), jak oceniają swoje przygotowanie do budowania kariery w tym obszarze, jak radzą sobie na politechnikach, jaki mają stosunek do studiowania i dalszej aktywności w obszarach zdominowanych przez mężczyzn. Badano też jak rynek pracy jest przygotowany na ich przyjęcie.
Maturzystki z potencjałem i bardzo zdolne studentki
Badanie prowadzone przez Fundacji Edukacyjnej Perspektywy wykazało, że 41% maturzystek 2015 ocenia swoje zdolności matematyczne jako dobre (a w grupie szykujących się na studia techniczne 85% jako bardzo dobre), mimo to jedynie niewielki procent dziewcząt podejmuje studia techniczne (inżynierskie -12%, informatyczne - 4%). Jedną z przyczyn jest zapewne to, że 88% maturzystek nikt nigdy nie zachęcał do zainteresowania się technologiami, 86% nigdy nie zetknęło się z kobietą-inżynierką, a aż 7% wciąż hołduje przekonaniu, że studia inżynierskie nie są odpowiednie dla kobiet.
W roku akademickim 2014/2015 na uczelniach technicznych studiowało 37% dziewcząt. Te, które tam trafiły, radziły sobie świetnie. Aż 44% z nich otrzymuje lub otrzymywało stypendium za dobre wyniki w nauce, 31% korzystało ze stypendium naukowego, a średnia ocen uzyskanych podczas obrony prac inżynierskich wynosiła 4,8. Przeczy to stereotypowi o braku predyspozycji kobiet do studiów technicznych.
Na rynku pracy w branżach związanych ze STEM kobiet jest wciąż niewiele, jednak sukcesywnie, chociaż powoli, struktura zatrudnienia się zmienia. Obecnie średnie zatrudnienie kobiet w przedsiębiorstwach technologicznych wynosi 25%, a w zarządach zasiada 27% kobiet. W ciągu ostatnich 5 lat udział kobiet pracujących w przedsiębiorstwach technologicznych wzrósł o 6%, a w zarządach tych firm - o 11%.
Ważne postulaty
Co zrobić, by dziewczęta nie rezygnowały z ścieżki edukacyjnej związanej z naukami ścisłymi?.
Oto jak same respondentki widzą działania naprawcze:
Jest to pierwsza w Polsce publikacja tak szeroko omawiającą ścieżki edukacyjne wiodące kobiety do branży technologicznej i budowania przez nie tak sprofilowanej kariery. To ważny krok w rozpoznaniu zjawiska ciągle zbyt małego uczestnictwa kobiet w tym sektorze. Na podstawie Raportu i konsultacji z autorytetami z zakresu edukacji, nauki, biznesu, polityki publicznej i działalności społecznej Rada do spraw Rekomendacji, pod przewodnictwem prof. Małgorzaty Fuszary, zaproponowała zestaw rekomendacji w zakresie wsparcia rozwoju karier kobiecych w obszarze STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics). Wskazano działania i narzędzia niezbędne do realizacji celu, jakim jest znaczne zwiększenie zainteresowania kobiet edukacją i pracą w branży technologicznej.
Dlaczego kobiety?
Dlaczego udział kobiet w branży technologicznej - a także szerzej, w obszarze STEM - jest tak istotny? - Kobiety stanowią olbrzymi, niewykorzystany dotąd potencjał, który może nadać rozwojowi branży technologicznej impetu i nowej jakości - mówi dr Bianka Siwińska, dyrektor zarządzająca Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, kierowniczka Zespołu Badawczego, który przygotował Raport. - Ich zaangażowanie i unikalna perspektywa tworzą szansę na nowy sposób rozwiązywania problemów współczesności. Na budowanie społeczeństwa, które z zaawansowanych technologii będzie umiało korzystać mądrze i odpowiedzialnie.
Tylko zróżnicowane zespoły są w stanie tworzyć nowe rozwiązania, innowacyjne technologie i przyspieszać rozwój ekonomii, przemysłu, nauki i gospodarki. Z badań Europejskiej Agendy Cyfrowej wynika, że gdyby kobiety były reprezentowane w tym sektorze tak samo jak mężczyźni, PKB Unii Europejskiej zwiększyłby się rocznie o około 9 mld euro. W firmach, które sprzyjają kobietom na stanowiskach kierowniczych, stopa zwrotu z kapitału własnego jest o 35 proc. wyższa, a ogólna stopa zwrotu dla akcjonariuszy o 34 proc. wyższa niż w innych, porównywalnych organizacjach.
- Opierając się na własnym doświadczeniu zawodowym, mogę stanowczo potwierdzić, że z punktu widzenia efektywności działania, kultury organizacji i rezultatów biznesowych różnorodność jest bardzo istotna - mówi Dominika Bettman, prezeska ds. finansowych firmy Siemensa. - To dzięki różnym punktom widzenia, różnicom w podejściu, ocenie priorytetów i doświadczeniu uzyskujemy najlepsze i najbardziej kreatywne pomysły, wyniki działań i najsprawniejszą realizację projektów. Im więcej kobiet zwiąże swoją drogę zawodową z obszarami STEM, tym większa będzie ich rola na każdym szczeblu zarządzania. To potencjał, którego nadal jeszcze powszechnie nie doceniamy, a którego nie powinniśmy marnować.
Unikatowe badanie - trzy perspektywy
Raport powstał na podstawie bezprecedensowego, trwającego rok badania przeprowadzonego wśród dwóch tysięcy tegorocznych maturzystek z piętnastu miast, dwustu studentek z dziesięciu politechnik oraz przedstawicieli piętnastu wybranych firm technologicznych. Spojrzenie z tych trzech perspektyw pozwoliło na możliwie pełne ujęcie zjawisk związanych z wyborem inżynierskiej ścieżki edukacyjnej przez kobiety i konsekwencjami tego wyboru zarówno na płaszczyźnie osobistej, jak i systemowej.
Zbadano, dlaczego dziewczyny wybierają, bądź nie wybierają kierunki techniczne i ścisłe (z grupy STEM), jak oceniają swoje przygotowanie do budowania kariery w tym obszarze, jak radzą sobie na politechnikach, jaki mają stosunek do studiowania i dalszej aktywności w obszarach zdominowanych przez mężczyzn. Badano też jak rynek pracy jest przygotowany na ich przyjęcie.
Maturzystki z potencjałem i bardzo zdolne studentki
Badanie prowadzone przez Fundacji Edukacyjnej Perspektywy wykazało, że 41% maturzystek 2015 ocenia swoje zdolności matematyczne jako dobre (a w grupie szykujących się na studia techniczne 85% jako bardzo dobre), mimo to jedynie niewielki procent dziewcząt podejmuje studia techniczne (inżynierskie -12%, informatyczne - 4%). Jedną z przyczyn jest zapewne to, że 88% maturzystek nikt nigdy nie zachęcał do zainteresowania się technologiami, 86% nigdy nie zetknęło się z kobietą-inżynierką, a aż 7% wciąż hołduje przekonaniu, że studia inżynierskie nie są odpowiednie dla kobiet.
W roku akademickim 2014/2015 na uczelniach technicznych studiowało 37% dziewcząt. Te, które tam trafiły, radziły sobie świetnie. Aż 44% z nich otrzymuje lub otrzymywało stypendium za dobre wyniki w nauce, 31% korzystało ze stypendium naukowego, a średnia ocen uzyskanych podczas obrony prac inżynierskich wynosiła 4,8. Przeczy to stereotypowi o braku predyspozycji kobiet do studiów technicznych.
Na rynku pracy w branżach związanych ze STEM kobiet jest wciąż niewiele, jednak sukcesywnie, chociaż powoli, struktura zatrudnienia się zmienia. Obecnie średnie zatrudnienie kobiet w przedsiębiorstwach technologicznych wynosi 25%, a w zarządach zasiada 27% kobiet. W ciągu ostatnich 5 lat udział kobiet pracujących w przedsiębiorstwach technologicznych wzrósł o 6%, a w zarządach tych firm - o 11%.
Ważne postulaty
Co zrobić, by dziewczęta nie rezygnowały z ścieżki edukacyjnej związanej z naukami ścisłymi?.
Oto jak same respondentki widzą działania naprawcze:
- 88% uważa, że nauczanie przedmiotów ścisłych w szkole powinno być efektywniejsze
- 78% chce, by powstały programy zachęcające do nauki przedmiotów ścisłych
- 70% docenia wagę kampanii promujących studia techniczne wśród kobiet
- 68% docenia wagę promowania wzorców kobiet, które zrobiły karierę w branży technologicznej i w nauce.
- 68% uznaje za istotne fundowanie stypendiów, grantów i staży dla kobiet
- 65% oceniło jako ważną lub bardzo ważną zmianę postrzegania studiów technicznych - jako trudnych i wymagających oraz przeznaczonych głównie dla mężczyzn.
Raport oraz Rekomendacje skonsultowane z interesariuszami posłużą jako postawa dla PAKTU DLA KOBIET w BRANŻY TECHNOLOGICZNEJ - inicjatywy społecznej podmiotów (biznesowych, publicznych, akademickich i pozarządowych) zainteresowanych zwiększoną aktywności kobiet w obszarze STEM i pełnym wykorzystaniem ich potencjału poprzez konkretne, wymierne działania.
Technologia zawsze potrzebowała kobiet.
Bardzo dobry artykuł. Również jestem za wprowadzeniem większej ilości kobiet do naszej branży.
Świetny artykuł. Prawdą jest to, że kobiety też są użytkowniczkami technologi, a ich perspektywa jest inna niż męska. Warto wykorzystać to i inwestować w kobiety w branży.
Obecnie technologia wchodzi w każdą dziedzinie Naszego życia więc kobiety są tu bardzo potrzebne, nadając nowy wymiar, odmienną perspektywę i zaangażowanie.